Bước chuyển rõ nét trong chất lượng đào tạo nhân lực

Tính đến hết năm 2024, toàn tỉnh có 27 cơ sở GDNN, trong đó 3 trường Cao đẳng, 5 trường Trung cấp, 9 trung tâm GDNN - GDTX và 10 cơ sở khác có tham gia hoạt động đào tạo nghề. Đáng chú ý, 12 cơ sở đã đạt chuẩn kiểm định chất lượng, chiếm 44,4%. Hệ thống được phân bố hợp lý theo các vùng, miền, gắn với thế mạnh phát triển kinh tế - xã hội từng địa phương.

Công tác tuyển sinh liên tục được cải thiện. Năm 2024, toàn tỉnh tuyển mới hơn 21.000 học viên, tăng 12% so với năm 2021; tỷ lệ học viên tốt nghiệp có việc làm đạt trên 80%, nhiều ngành đạt trên 90%. Các ngành nghề mũi nhọn như du lịch, dịch vụ, nông nghiệp công nghệ cao, cơ khí - chế tạo, công nghệ thông tin… thu hút ngày càng đông người học, đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng cao của thị trường.

Các cơ sở GDNN đã chủ động đổi mới chương trình, giáo trình, tăng thời lượng thực hành, triển khai đào tạo gắn với doanh nghiệp và theo đơn đặt hàng. Một số ngành nghề như kỹ thuật chế biến món ăn, hướng dẫn du lịch, điện công nghiệp… đã tiệm cận chuẩn ASEAN. Hiện 75% giáo viên đạt chuẩn theo quy định, trong đó 28% có trình độ sau đại học.

Ông Nguyễn Minh Thuận - Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết: “Tỉnh Lào Cai đặt mục tiêu mọi chương trình đào tạo đều gắn với nhu cầu thực tiễn, không để học viên ra trường mà thiếu kỹ năng làm việc ngay. Sự liên kết giữa nhà trường - doanh nghiệp - cơ quan quản lý chính là chìa khóa nâng cao chất lượng đào tạo”.

Trong giai đoạn 2021 - 2024, Lào Cai đã ký kết hợp tác với hơn 60 doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh; triển khai 15 dự án hợp tác quốc tế về đào tạo nghề, trong đó có các chương trình liên kết với tổ chức GIZ (Đức), JICA (Nhật Bản). Tổng vốn đầu tư cho cơ sở vật chất, trang thiết bị GDNN đạt trên 150 tỷ đồng, trong đó gần 30% là nguồn xã hội hóa.

Nhiều cơ sở đã đầu tư xưởng thực hành hiện đại, phòng học thông minh, ứng dụng mô phỏng 3D, phần mềm quản lý đào tạo trực tuyến. Một số trường cao đẳng của tỉnh đã triển khai mô hình “trường học thông minh” theo tiêu chuẩn quốc tế, tạo môi trường học tập hiện đại, gần gũi với thực tế sản xuất.

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, GDNN Lào Cai vẫn đối mặt không ít khó khăn. Công tác dự báo nhu cầu nhân lực chưa thật sát với biến động của thị trường lao động; một số cơ sở thiếu đồng bộ về trang thiết bị; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS tham gia học nghề mới đạt khoảng 23%, thấp hơn so với mục tiêu đề ra.

Ngoài ra, việc thu hút đội ngũ giáo viên giỏi về làm việc tại địa bàn miền núi vẫn là thách thức lớn, do điều kiện sinh hoạt và thu nhập còn hạn chế.

Mục tiêu bứt phá giai đoạn 2025 - 2030

Theo kế hoạch, đến năm 2030, Lào Cai phấn đấu tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đạt trên 35%; 100% cơ sở GDNN đạt chuẩn kiểm định chất lượng; ít nhất 10 ngành nghề tiếp cận chuẩn quốc tế hoặc khu vực. Cùng với đó, tỉnh sẽ đẩy mạnh chuyển đổi số trong GDNN, phát triển các mô hình đào tạo trực tuyến, tăng cường hợp tác quốc tế, đặc biệt trong các lĩnh vực có lợi thế như du lịch, logistics, nông nghiệp công nghệ cao.

Ông Nguyễn Minh Thuận khẳng định: “Nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ là nền tảng để Lào Cai thực hiện thành công mục tiêu trở thành tỉnh phát triển khá của khu vực trung du và miền núi phía Bắc vào năm 2045. GDNN chính là chiếc cầu nối để biến tiềm năng thành lợi thế, biến lợi thế thành sức mạnh cạnh tranh”.

Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành của doanh nghiệp và tinh thần đổi mới của các cơ sở GDNN, Lào Cai đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng một lực lượng lao động vừa vững về tay nghề, vừa giàu ý chí vươn lên, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu của thời kỳ hội nhập sâu rộng và cách mạng công nghiệp 4.0.