Trình diễn tinh hoa văn hóa; múa gậy sênh tiền, khèn mông… phục vụ du lịch trên miền cao nguyên trắng Bắc Hà

Đã từ khi nào, hình ảnh các trai bản, thôn nữ Mông câu lạc bộ văn nghệ dân gian Hồng Mi vào  mỗi tối thứ 7 và sáng chủ nhật hàng tuần mang theo cây khèn, cây gậy sênh tiền và các nhạc cụ khác về chợ đêm, chợ văn hóa Bắc Hà biểu diễn phục vụ du khách tại sân khấu chợ đêm và khu trưng bày nhạc cụ và giao lưu văn hóa dân tộc Mông mang tên Haim Yang của anh Giàng A Hải- Chủ tịch câu lạc bộ, đã trở nên gần gũi, thân thương với bà con nhân dân đi chợ và đặc biệt là khách du lịch.

Thôn nữ Vàng Thị Dín 16 tuổi, thôn Bản Phố 2 và trai bản Vừ Seo Sèng, 22 tuổi, thôn Quán Dín Ngài xã Bản Phố đã tham gia câu lạc bộ khèn Mông Bắc Hà và nay là câu lạc bộ văn nghệ dân gian Hồng Mi được hơn 3 năm qua. Theo em Dín và anh Sèng chia sẻ: Khi được anh Giàng A hải, cán bộ Trung tâm văn hóa huyện thông báo mở lớp dạy múa khèn, múa sênh tiền đã tham gia học và còn được học trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày thông qua hoạt động văn nghệ của các cấp trường trên địa bàn xã Bản Phố, được cha ông, anh chị em, bạn bè truyền dạy tại lễ hội say sán, hoạt động văn nghệ trong thôn, đám hiếu, lễ ma khô… nên đã thông thuộc cơ bản các điệu múa sênh tiền, dân ca Mông, sáo và múa khèn. Từ đó, chúng em được lựa chọn vào câu lạc bộ, thường xuyên tham gia biểu diễn tại các lễ hội, chương trình sự kiện văn hóa lớn của đất nước, khu vực, tỉnh, huyện, xã. Ngoài ra câu lạc bộ biểu diễn phục vụ khách du lịch theo lịch hoạt động luân phiên vào chợ đêm tối thứ 7 hàng tuần, biểu diễn theo lịch đều đặn sáng chủ nhật hàng tuần phục vụ khách du lịch. Trong quá trình biểu diễn được không ít du khách, nhất là bà con cổ vũ, giao lưu và nhiều bạn trẻ nhờ dạy, học hỏi. Mặc dù hỗ trợ mỗi buổi biểu diễn 100 ngàn đồng/người, trung bình mỗi thành viên được hỗ trợ từ 400- 500 ngàn đồng/tháng, chỉ đủ mua xăng đi lại, ăn thêm bát phở và mua ít mắm muối cho gia đình song niềm say mê và khát khao cống hiến, giữ gìn, bảo tồn và giới thiệu tinh hoa văn hóa dân tộc Mông với du khách là động lực để bản thân và các thành viên tham gia, nỗ lực.

Du khách nước ngoài và bà con nhân dân đi chợ thích thú xem tiết mục múa khèn và múa gậy Sênh tiền của câu lạc bộ văn nghệ dân gian Hồng Mi biểu diễn tại khu trưng bày nhạc cụ Haim Yang- chợ văn hóa Bắc Hà

Hiện, du khách đến với miền cao nguyên trắng Bắc Hà, khi đến thăm các bản, làng vùng đồng bào Mông, hay đến một số homestay, khách sạn và đặc biệt đến với chợ đêm tối thứ 7 và phiên chợ văn hóa Bắc Hà chủ nhật hàng tuần, du khách bắt  gặp sự mới mẻ, đặc sắc khi có sự xuất hiện biểu diễn của câu lạc bộ văn nghệ dân gian hồng mi Bắc Hà với những trai bản, thôn nữ Mông biểu diễn các làn điệu dân ca Mông, các điệu nhảy, múa sênh tiền, múa khèn, các làn điệu khèn Mông uyển chuyển, quyến rũ, hấp dẫn du khách. Chị Lê Hải Yến, khách du lịch đến từ Hà Nội cho biết: Từ 5 năm nay Bắc Hà trở thành điểm đến cuối tuần của mình và các bạn trẻ, nhất là vào mùa hoa mận, lê, đào, mùa quả chin, mùa thu vàng và mùa đông này lên để đi chợ thưởng thức ẩm thực, đi chợ đêm tối thứ 7 và chợ phiên chủ nhật để xem văn nghệ, hòa cùng nhịp xòe dân tộc, điệu múa sênh tiền, múa khèn… chị Yến nhấn mạnh phải công nhận xem nhiều điệu múa nhưng múa sênh tiền và múa khèn rất độc đáo, khác lạ, rất hay! múa sênh tiền còn được nghe tiếng đồng tiền trên gậy gõ vào nhau kêu tinh teng, lenh keng vui tai, điệu múa đẹp! đặc biệt múa khèn khi uyển chuyển, khi dứt khoát, như rồng bay phượng múa! mà mấy trai bản, mấy tay trung niên phải khóe, khỏe, tập luyện lâu, có nội công, khí công tốt để vừa múa và thổi tốt như thế.

Có dịp được các hướng dẫn viên du lịch đưa từ Sa Pa sang Bắc Hà đi chợ phiên, giữa chợ tưng bừng sôi nổi hoạt động biểu diễn của câu lạc bộ văn nghệ dân gian Hồng Mi tại khu trưng bày nhạc cụ Haim Yang, chị Lin Da- du khách đến từ Anh cùng các bạn tìm đến xem và vô cùng thích thú, chị cho biết: Tôi đã đi nhiều nơi, xem nhiều điệu múa, thậm chí qua Internet xem các bài múa của thổ dân Châu Phi và người da đỏ Châu Mỹ song khi xem điệu múa Sênh tiền của các trai bản, thôn nữ Mông trong trang phục thổ cẩm rực rỡ, với các điệu múa uyển chuyển, quyến rũ trông như những cánh bướm lập lỡ vườn hồng. Mà mấy anh, mấy ông mông khỏe thật khi vừa múa, vừa thổi khèn, bay lộn, tung võ khèn như phim chưởng, điệu múa dứt khoát, có kình lực! bái phục lạ thật! hay thật! mình và các bạn quay video về kỷ niệm, cho bạn bè xem! tuyệt vời!.

Sau đại dịch Covid-19, du lịch Bắc Hà phục hồi và phát triển khá, ngày một thu hút đông đảo du khách đến với miền cao nguyên trắng và một trong điểm nhấn hút khách du lịch chính là nét văn hóa truyền thống dân tộc đặc sắc mà nổi bật là văn hóa dân tộc Mông với những làn điệu dân ca Mông trữ tình, sáo Mông réo rắt, êm du, trầm bổng, thánh thót, điệu múa sênh tiền sôi động, tiếng đồng xu loẹt xoẹt vui tai, điệu múa khèn uyển chuyển hấp dẫn... Thông qua các kênh du lịch, các công ty lữ hành, các doanh nghiệp, tư nhân hoạt động trong lĩnh vực du lịch, câu lạc bộ văn nghệ dân gian Hồng Mi đã được nhiều đoàn khách lựa chọn và chính từ sự tin yêu, cổ vũ của du khách là động lực giúp các thành viên câu lạc bộ  không ngừng sáng tạo, say mê, nhiệt tình biểu diễn, anh Giàng A Hải, Chủ tịch Câu lạc bộ văn nghệ dân gian Hồng Mi Bắc Hà phấn khởi bày tỏ.

Với tài hoa, sự nỗ lực, say mê cống hiến, biểu diễn, các thành viên câu lạc bộ văn nghệ dân gian Hồng Mi Bắc Hà đã và đang góp sức giữ gìn, phát huy tinh hoa văn hóa dân tộc Mông gắn với du lịch, quảng bá đến bè bạn trong nước và quốc tế.

Để có thành quả này bắt nguồn từ niềm say mê tiếng khèn và điệu múa của người Mông, từ nhỏ anh Giàng A Hải, dân tộc Mông sinh năm 1988, quê ở xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai có ước mơ khôi phục, duy trì và phát triển điệu múa khèn và các loại nhạc cụ khác như múa sênh tiền, sáo, dân ca dân tộc Mông. Tốt nghiệp đại học văn hóa về công tác tại Sở văn hóa tỉnh. Sau đó, Hải xin chuyển về công tác tại trung tâm văn hóa- thể thao- truyền thông huyện Bắc Hà và cũng là quê vợ của Hải, vốn là nơi đồng bào Mông chiếm 48,2% dân số toàn huyện- cái nôi văn hóa dân tộc Mông Lào cai nói riêng và vùng Tây Bắc.

Anh Giàng A Hải, Chủ tịch Câu lạc bộ văn nghệ dân gian Hồng Mi Bắc Hà cho biết: Được sự quan tâm động viên, giúp đỡ của ban lãnh đạo cơ quan, bạn bè, đồng nghiệp… sau một thời gian chuẩn bị chu đáo, tháng 4/2020, ước mơ của anh Hải đã trở thành hiện thực khi anh và một số người bạn thành lập Câu lạc bộ Khèn Mông Bắc Hà và từ nền tảng đó làm cơ sở để tháng 11/2023, Bắc Hà đã chính thức thành lập câu lạc bộ văn nghệ dân gian Hồng Mi- 1 trong 5 câu lạc bộ văn nghệ dân gian dân tộc của huyện được thành lập và hoạt động theo Nghị quyết số 06 của Hội đồng  nhân dân tỉnh Lào Cai về một số chính sách hỗ trợ phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2021- 2025.

Thực hiện Nghị quyết số 06, huyện Bắc Hà đã thành lập và đưa vào hoạt động 05 câu lạc bộ văn nghệ dân gian, trong đó có câu lạc bộ văn nghệ dân gian Hồng Mi. Từ chính sách hỗ trợ của Nghị quyết 06 đã tạo động lực cho các câu lạc bộ duy trì hoạt động, sáng tạo, đổi mới ngày một thêm nhiều tiết mục văn nghệ hay phục vụ du khách, góp sức bảo tồnn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc truyền thống gắn với du lịch. Qua đó đã tạo thêm công việc ổn định cuối tuần cho một số thanh niên, trai bản, thôn nữ người dân tộc thiểu số Mông, Dao, Tày, Nùng, Phù Lá vùng cao Bắc Hà.

Hội thi khèn Mông trên miền cao nguyên trắng Bắc hà lần thứ 2 hứa hẹn là điểm đến hấp dẫn của du khách

Để Khèn Mông thực sự trở thành sản phẩm du lịch đặc sắc, UBND huyện Bắc Hà đã giao cho Trung tâm văn hóa- thể thao- truyền thông huyện chủ trì tổ chức Hội thi khèn Mông lần thứ 2. Đây là hoạt động chính trong Festival mùa đông cao nguyên trắng năm 2023, dự kiến tổ chức vào ngày 30/12/2023, nhân dịp tết dương lịch Mậu Thìn 2024 tới đây, với những nét mới, có thêm nhiều đội thi đến từ các xã vùng đồng bào Mông của huyện Bắc Hà, các huyện, thành phố của tỉnh Lào Cai, dự kiến mời đội thi khèn Mông của tỉnh Hà Giang tham gia, hứa hẹn sân chơi vui tươi, lành mạnh, phấn khởi, đặc sắc, thực sự là điểm đến hấp dẫn của du khách ./.