Trong tiết trời xuân se lạnh, trên vùng đất rẻo cao này người dân San Lùng đang rộn ràng chào đón Tết Nguyên đán Tân Sửu, sự tưng bừng phấn khởi ấy được thể hiện trên từng khuôn mặt, nụ cười. Nhiều nhà chuẩn bị cho Tết là con lợn béo, đàn gà, gạo nếp gói bánh chưng, nấu xôi… Những làn khói trắng len lỏi trong các căn nhà tỏa ra hòa quyện vào nhau làm cho không khí ngày xuân thêm ấm áp, rộn ràng. Mùa xuân này, cái khó khăn, nghèo đói đã dần được thay bằng cuộc sống mới no đủ hơn, bởi bà con biết tận dụng lợi thế của xã vùng cao để trồng cây đao riềng cung cấp cho hợp tác xã sản xuất miến đao Thành Sơn, hợp tác xã nấu rược San lùng phát huy hiệu quả mang lại thu nhập cao cho mối gia đình. Do thu nhập ổn định nên không khí đón tết của đồng bào dân tộc thiểu số ở San Lùng thật vui vẻ. Khắp bản làng rộn rã tiếng cười nói; những bước chân vội vã, người chuẩn bị lá dong để gói bánh, người xay thóc, tẽ ngô, sửa sang, quét dọn nhà cửa, lau các vật dụng trong gia đình…

Nấu rượu san lùng

Với  120 hộ dân, San Lùng là một trong những bản có đông đồng bào dân tộc Dao sinh sống của xã Bản Xèo. Những ngày này, khi cái Tết Nguyên đán đang cận kề, nhà nào trong bản cũng bận rộn chuẩn bị vui Tết, đón xuân. Ông Tẩn Láo San, Bí thư chi bộ thôn chia sẻ: “Tết là dịp để mọi nhà sum họp nên gia đình nào cũng chuẩn bị rất chu đáo từ đồ ăn, thức uống đến các loại bánh kẹo, hoa quả tiếp đãi khách đến chơi nhà. Cũng như các bản làng người Dao trong xã, qua rằm tháng Chạp là bà con ở đây bắt đầu chuẩn bị lá dong gói bánh.”

Tẩn Tả Mẩy, một người dân trong thôn cho hay: “Bây giờ, chúng tôi không còn phải vất vả vào rừng tìm lá dong nữa, chỉ cần ra chợ là có thể mua được thứ lá này. Thậm chí cả lạt giang dùng cho gói bánh cũng được người ta chẻ sẵn ra để bán cho mọi người. Từ ngày 25 tháng Chạp trở ra, nhiều nhà thôn đã bắt đầu gói bánh chưng. Vui nhất là khi cả nhà cùng thức để luộc bánh chưng. Cảm giác được nếm thử chiếc bánh đầu tiên để kiểm tra độ “rền” của bánh rất thú vị.”

Có được cái Tết đầm ấm và đủ đẩy như ngày hôm nay là bởi người dân San Lùng đã biết khai thác thế mạnh trong phát triển kinh tế đồi rừng để vươn lên thoát nghèo và làm giàu. Theo nhẩm tính đến này có đến 70% số hộ trong thôn nấu rược San Lùng. Nghề nấu rượu truyền thống của người dân thôn San Lùng thành nghề góp phần xóa đói giảm nghèo và phát triển kinh tế, xã hội địa phương. Hiện, thôn cũng đã hình thành vùng trồng đao riềng lớn nhất xã. Cây đao riềng đã phát triển rộng khắp và đem lại thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm và trở thành cây xóa đói, giảm nghèo của bà con. Hành trang vào năm Tân Sửu 2021, San Lùng có những con số đáng tự hào: giá trị nông - lâm tăng tăng trưởng bền vững, công nghiệp - xây dựng cơ bản đạt cao nhất từ trước tới nay, thu nhập bình quân đầu người của thôn đạt 35,4 triệu đồng/ người. Tỷ lệ hộ nghèo trong thôn còn 6,6%; tỷ lệ gia đình văn hóa đạt 82%. Bức tranh kinh tế San Lùng được điểm tô một màu sắc năng động hơn, mạnh mẽ hơn, để mùa xuân này mới thấy cái khó khăn, nghèo đói đã dần được thay bằng cuộc sống mới no đủ và văn minh hơn. Tuy là thôn cao nhưng bà con nhân dân nơi đây đã thể hiện sự phấn đấu vươn lên trong xây dựng cuộc sống mới, trong sinh hoạt cộng đồng dân cư thông qua việc thực hiện các phong trào xoá đói giảm nghèo, làm đường giao thông nông thôn, giúp nhau phát triển kinh tế gia đình. Đến nay, 100% đường trục thôn cứng hóa. Tỷ lệ km đường ngõ, xóm  không lầy lội vào mùa mưa đạt 50%. Kinh tế phát triển, người dân bản có thêm điều kiện tham gia các phong trào xã hội, đặc biệt là cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", duy trì các phong trào văn hóa văn nghệ, phong tục truyền thống trong các dịp lễ Tết mang đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc; người già luôn gương mẫu, là chỗ dựa tinh thần, là gương sáng để con cháu học tập và noi theo.  

Thu hoạch đao riềng

Năm 2020 đã khép lại nhưng là nền tảng để mở ra một hướng đi mới hứa hẹn nhiều niềm vui. Một năm mà phía trước có rất nhiều dự định cần có sự đoàn kết cộng đồng trách nhiệm của nhân dân San Lùng để hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ giai đoạn 2020-2025. Tạm biệt vùng cao, niềm vui lan toả trong tôi suốt chặng đường về. Bên những con đường mới, thoáng, đẹp và thẳng tắp là những đường dây điện nối dài trong không trung, những bông hoa đào, hoa mận rực rỡ khắp bản làng. Một mùa xuân mới đang đến với đất trời, đến với bà con các dân tộc vùng cao San Lùng./.

Đức Tiến – Lưu Liên