Theo báo cáo tổng kết của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lào Cai, đến hết tháng 6/2025, toàn tỉnh có 244 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên - tăng 144% so với mục tiêu đề ra. Trong đó có 19 sản phẩm đạt 4 sao và 2 sản phẩm vinh dự được xếp hạng 5 sao cấp quốc gia (cao mềm Actiso SaPa và Trà phun sương Actiso Sa Pa). Thành tựu này không chỉ minh chứng cho sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, mà còn là kết quả từ nỗ lực đổi mới tư duy sản xuất, tổ chức kinh doanh của chính người dân địa phương. Đáng chú ý, 277 sản phẩm thuộc nhóm thực phẩm chiếm ưu thế, từ gạo Séng Cù Mường Vi, chè Shan Tuyết Bản Liền, thịt trâu gác bếp… đều là những đặc sản mang đậm hương vị núi rừng Tây Bắc. Ngoài ra, tỉnh còn phát triển thêm 26 sản phẩm đồ uống, 9 sản phẩm dược liệu, 22 sản phẩm thủ công mỹ nghệ và nhiều sản phẩm du lịch cộng đồng - tạo nên bức tranh OCOP phong phú và sinh động. 

Sản phẩm OCOP của Lào Cai được quan tâm tại các Hội nghị kết nối giao thương. ảnh Thanh Huyền

Nằm ở khu vực biên giới, Lào Cai có lợi thế lớn về xuất khẩu nông sản, đặc biệt sang thị trường Trung Quốc. Trong giai đoạn 2021- 2024, tỉnh đã tổ chức thành công các hội chợ thương mại quốc tế Việt - Trung tại thành phố Lào Cai, các Tuần lễ nông sản tại TP.HCM và Hà Nội, đưa sản phẩm OCOP đến gần hơn với người tiêu dùng cả nước. Tại các địa phương đều có các gian hàng giới thiệu sản phẩm OCOP tại các điểm du lịch để du khách tiện mua sắm. Ngoài ra, hàng trăm sản phẩm OCOP đã được đưa lên các sàn thương mại điện tử giúp việc mua bán trở nên dễ dàng, minh bạch và tiện lợi hơn bao giờ hết. Đây là bước chuyển mình quan trọng trong kỷ nguyên chuyển đổi số của nông nghiệp địa phương. Các sản phẩm được công nhận OCOP 4 sao, 5 sao không chỉ là niềm tự hào mà còn là “giấy thông hành” đưa sản phẩm ra thị trường lớn. OCOP chính là cú huých cho sản xuất và thương mại hóa sản phẩm bản địa.

Từ sản xuất nhỏ lẻ đến phát triển chuỗi giá trị bền vững: Một trong những kết quả nổi bật là 43,3% chủ thể OCOP tại Lào Cai là hợp tác xã - mô hình tổ chức sản xuất hiệu quả, tạo việc làm và liên kết tốt với doanh nghiệp tiêu thụ. Tỉnh cũng đã hỗ trợ đăng ký nhãn hiệu, tổ chức 30 lớp đào tạo về sở hữu trí tuệ, quản lý chất lượng, livestream bán hàng và tiếp cận thị trường số. Hơn 30% các chủ thể OCOP tại Lào Cai đã xây dựng được chuỗi giá trị gắn với vùng nguyên liệu ổn định và bền vững. Đặc biệt, tỷ lệ lao động OCOP được đào tạo bài bản đạt 35%, trong đó nữ giới và người dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ cao - góp phần tạo sinh kế, xóa đói giảm nghèo và nâng cao đời sống người dân khu vực nông thôn.

Có 09 điểm giới thiệu, bán sản phẩm OCOP tại các huyện, thị xã, thành phố và hàng chục cửa hàng giới thiệu, bán sản phẩm đặc sản vùng miền, tiềm năng thế mạnh của Lào Cai, trong đó có sản phẩm OCOP.  Ảnh Thanh Huyền

Dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực, đáng khích lệ nhưng việc phát triển sản phẩm OCOP mang thương hiệu Lào Cai vẫn đang đối mặt với không ít khó khăn như: nhân lực cấp xã còn thiếu chuyên môn sâu; sản phẩm OCOP nhiều nhưng chưa đồng đều về chất lượng; công tác truyền thông tại cơ sở đôi khi còn hình thức. Tỉnh đã kiến nghị Trung ương cần thống nhất mô hình tổ chức thực hiện chương trình OCOP, xây dựng trung tâm tư vấn chuyên nghiệp tại vùng để hỗ trợ phát triển sản phẩm mới, đồng thời sớm ban hành chính sách tài chính cụ thể cho các sản phẩm tái đánh giá hiện chưa được hỗ trợ.

Trong giai đoạn 2026-2030, Lào Cai phấn đấu phát triển thêm các sản phẩm OCOP gắn với du lịch nông thôn, đặc biệt tại các xã biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đây sẽ là hướng đi trọng tâm giúp OCOP không chỉ dừng lại ở việc tạo ra sản phẩm, mà còn xây dựng thương hiệu địa phương, thúc đẩy phát triển bền vững.

OCOP - Từ chương trình đến hành động vì một Lào Cai thịnh vượng: Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” đã và đang tạo ra một cuộc cách mạng thực sự trong tư duy phát triển nông thôn tại Lào Cai. Với sự đồng hành của Trung ương, sự chủ động của chính quyền và sự sáng tạo của người dân, OCOP không chỉ tạo ra sản phẩm, mà còn tạo ra niềm tin - niềm tin về một tương lai nông nghiệp bản sắc, hiện đại, bền vững và hội nhập./.